Regenbogen fotograferen

Algemene informatie over Regenbogen fotograferen

Regenbogen fotograferen is makkelijk… tenminste als er één voorkomt, je de luiste lens hebt, een mooie voorgrond, en ga zo maar verder. Maar in principe kun je snel door “knoppeke duw” met Uw GSM het natuurfenomeen natuurlijk ook snel vastleggen. Soms is dat ook nodig en de enige optie bij dit snelle hemelverschijnsel. Niet iedereen heeft immers ook zijn hoofdcamera bij de hand en snel ingesteld. Maar optimaal is anders… 😉

Hoe ontstaat een gewone regenboog aan de hemel?

Een regenboog is in veelkleurige boog die van de ene kant van de horizon naar de andere kant loopt. Ze ontstaat wanneer onze dagster, de Zon, waterdruppels onder een zodanige hoek bestraalt dat een welbepaalde hoeveelheid er van wordt weerkaatst naar de waarnemer. Dat gebeurt, afhankelijk van dse waarnemingshoek, steeds bij een andere golflengte, dus kleur.

Merk dus op dat de Zon altijd àchter de waarnemer staat. Daardoor komt het, dat wanneer je niet oppast, je bij groothoekopnames in principe altijd de schaduw van de fotograaf “in beeld” zal zien staan … tenzij die schaduw net uit beeld is gelaten uiteraard. 😉

Bestaan er nog andere regenbogen dan deze aan de hemel?

Jazeker bestaan er regenbogen die niet aan de hemel staan. Denk maar eens aan een waterval. Gebaseerd op dezelfde principes ontstaan deze regenbogen door waterdruppels die zich boven de waterval vormen en door de Zon worden beschenen. Eén van de grootste watervallen ter wereld zijn de Niagara watervallen in de VSA. Hierbij een tweetal voorbeelden van foto’s die er werden gemaakt van de regenboog boven de Niagara watervallen (aan de Amerikaanse zijde gefotografeerd).

Welke lens heb ik nodig om het regenboog fenomeen vast te leggen?

Met welke lens je een regenboog fotografeert hangt vooral af van hoeveel je van het verschijnsel wil vastleggen. Met een telelens zal je maar een klein of heel klein stukje van de regenboog kunnen vastleggen. Aangezien de regenboog zelf dan veel breder zal zijn op je foto, dus uitgesmeerd over een groter gedeelte van je foto, zal de boog minder kleurrijk zijn. Wel mooi als je dan iets op de voorgrond van je foto kunt plaatsen (bijv. een pittoreske molen of huisje, mensen, … om maar iets te zeggen).

Wil je een contrastrijke foto, dan is de kunst om de verschillende kleuren van de regenboog op een zo klein mogelijk oppervlak in je foto te tonen. Dus fotograferen “van ietskes verder af”. Dus niet met een telelens maar met een 50 mm (standaardlens) of kleinere brandpuntsafstand.

Welke lens heb ik nodig om een volledige regenboog te fotograferen?

Wil je horizonbreed een volledige regenboog vastleggen dan zal je een ultrabreedhoek moeten gebruiken. Een volledige regenboog kun je al in een full frame camera vastleggen met een 13 à 14 mm.

Wil je een dubbele regenboog vastleggen dan kom je al snel uit bij een 10 à 11 mm lens. Idealiter heb je daarvoor een 10 mm ultrabreedhoek nodig, dan heb je zelfs ietwat speelruimte. Zie de diverse fotografische voorbeelden hieronder.

Samenvattend voor een full frame camera:
* 10–11 mm rectilineair (ultra-groothoek zoom zoals 10–18mm / 11–24mm)
→ maakt een volledige dubbele boog realistisch mogelijk
* 14 mm is meestal al krap voor één enkele boog, dus nooit genoeg voor de volledige dubbele boog.
* 8 mm fisheye → dan zit je helemaal safe, maar met fisheye-vervorming natuurlijk.

Heeft een polarisatiefilter zin bij regenboog fotografie?

Wanneer je een polarisatiefilter gebruikt bekom je meer verzadigde kleuren. Dat is algemeen bekende materie bij landschapsfotografen. Velen van hen gebruiken dan ook zo’n filter quasi standaard. Een regenboog zal je ook door een polarisatiefilter blijven zien. Weet echter wel dat wanneer je aan de circulaire polarisatiefilter draait dat dan wel slechts een stuk, jawel enkel één stukje, van de hele regenboog zal verdwijnen. Wanneer je draait aan je filter zul je dus opmerken dat steeds maar weer een ander stuk van de regenboog verdwijnt. Dat is wellicht niet de bedoeling… we willen toch net de regenboog wèl in haar totaliteit vastleggen, niet?

Je mag dus wel met een polarisatiefilter fotograferen, maar stel hem dan zodanig in dat je toch nog de volledige boog kunt blijven zien.

Waarom is een regenboog zo snel weg?

Een regenboog verdwijnt relatief snel omdat ze maar pas ontstaat als alle factoren juist zitten. We zitten immers met een zeer dynamisch gegeven: er moet voldoende water in de lucht zitten (en regenwolken verplaatsen zich snel, worden gevormd en verdwijnen weer – soms op heel korte tijd) én, heel belangrijk, de Zon moet de regendruppels onder een welbepaalde hoek beschijnen. De Zon staat echter ook niet stil ten opzichte van de Aarde: de Zon draait in één etmaal één keer rond de Aarde (en staat daardoor in het Oosten op om dan later op de dag weer onder te gaan – behalve in poolgebieden 😉 ). Verschuift de Zon en/of de regendruppels zich enigszins, wat eigenlijk ALTIJD het geval is, dan zijn de condities niet meer vervuld en verdwijnt de regenboog “als sneeuw voor de zon” (zelfs nog rapper).

Is het mogelijk dat er een dubbele regenboog zichtbaar is?

Dat is zeker mogelijk. Meer nog, dubbele regenbogen komen frequent voor. De hoofdregenboog staat op ongeveer 42° van het punt recht tegenover de zon (het zogeheten antisolaire punt). De tweede boog is veel zwakker dan de primaire regenboog en ligt in principe altijd aan de buitenkant van de eigenlijke, primaire regenboog.

Merk op dat de kleuren in de secundaire regenboog altijd gespiegeld zijn aan de kleuren van de primaire regenboog: ze staan dus in “omgekeerde” volgorde.

Staat een regenboog altijd hoog aan de hemel?

Nee, dat is absoluut niet altijd het geval, alhoewel het wel veelal het geval is. Ik heb hier een voorbeeld van een regenboog die op 21 september 2025 werd gefotografeerd. Je ziet hier hoe laag een regenboog wel kan staan. Velen zullen/zouden hem wellicht zelfs nooit opgemerkt hebben. 😉

Eigenlijk is het simpel: het middelpunt van de regenboog(cirkel), de waarnemer (jijzelf dus) en de Zon liggen altijd op één lijn. Wanneer de Zon hoog aan de hemel staat (middag dus) zal de regenboog laag aan de horizon staan. Kijk maar eens naar onderstaande foto: de Zon stond toen heel hoog aan de hemel.

Wist je dat… je een regenboog vanuit de lucht als een volledige cirkel kan zien ? Vanaf de grond zie je slechts een halve cirkel “omdat de aarde de rest afsnijdt” zul je veelal lezen. 😉 Dat is natuurlijk larie en apekool uiteraard want er bestaan diverse foto’s waar je ziet dat de regenboog nog eventjes doorloopt tot voor bepaalde huizen die je ver aan de horizon ziet. Dé reden waarom je meestal geen onderkant van de regenboog ziet is omdat er op die gezichtslijn gewoon veel minder of geen waterdruppels meer zijn. En je hebt nu eenmaal water nodig om het zonlicht te breken. Hoog/hoger aan de hemel heb je dan regenwolken, dus een regenboog. Geen of onvoldoende water in de lucht op die gezichtslijn betekent ook geen regenboog op die gezichtslijn. ‘t is dus eigenlijk… heel simpel. 😉

Vanuit een vliegtuig is de regenboog vaak een volledige cirkel, maar nog steeds met dezelfde hoek van 42°. Drone fotografen leggen regelmatig eens een volledige regenboog vast. Zie bijvoorbeeld hier. Kijk ook zeker eens naar de prachtige dronefoto die als Astronomy Picture of the Day (bekend in de wereld onder de afkorting APOD) werd gepubliceerd op 27 december 2022. De helikopteropname als APOD van 30 september 2014 was ook een hele mooie!


(c) 2017, Jakob Owens, Unslash License

ChatGPT 5.1 legt het als volgt uit:
“In een vliegtuig:

• Je hangt hoog boven de wolken, dus je horizon ligt ver onder je.
• De zon schijnt op waterdruppels rondom en onder jou (bijvoorbeeld in wolken).
• Er is niets dat de onderkant van de regenboog verbergt.
• Daardoor zie je alle druppels op de 42°-cirkel, ook die onder je.
• Het resultaat: een volledige ronde regenboog, soms perfect symmetrisch.

Belangrijk: het centrum van de cirkel ligt precies tegenover de zon, dus vaak onder het vliegtuig — je ziet de cirkel dus onder je door het raam.”.

Tip: Weet dat in het geval je een gewone regenboog wil fotograferen (en eigenlijk zelfs ook bij het fotograferen van een regenboog van een waterval) je jezelf en je camera en lens best beschut tegen water. Ofwel is de de lucht zodanig verzadigd ofwel regent het soms bij momenten, dat het nodig zal zijn bij niet-professionele (high-end camera’s en lenzen – zoals bijvoorbeeld de L-reeks van Canon’s EF/RF lenzen) om de apparatuur te beschermen. Er bestaan hiervoor bijvoorbeeld speciale regenhoezen. Voorbeelden hiervan vind je bij Kamera-Express. Het is normaal dat deze hoezen het lensoppervlak zelf niet beschermen: zorg er voor dat je steeds een propere katoenen doekje bij je hebt om de waterdruppels op de lens of het filter af te drogen. Zorg er bij het afdrogen wel voor dat het oppervlak niet bevuild is met zandkorrels of andere harde onzuiverheden, want vegen kunnen immers krassen veroorzaken!

Internet informatie van en over Regenbogen fotograferen

Wikipedia informatie over
– het fenomeen “Regenboog” (NL – FR – EN)
– het fenomeen “Kleur” (NL – FR – EN)

Onze foto’s over Regenbogen fotograferen

Onze foto’s, video’s, … zijn allen (c) 2004-2025, Top.Vlaanderen, België. Ze mogen niet “zomaar” worden overgenomen of gebruikt. Ze zijn evenwel licentieerbaar. Wil U uw eigen toeristische attractie, B&B, vakantiewoning… laten fotograferen door ons, dat kan ook. Neem hiervoor contact met ons op via ons Contactformulier .

Voorbeelden van regenboogfoto’s

Klik op een van de onderstaande foto’s om de fotocarrousel op te starten…

Disclaimer: Alle informatie die op top.vlaanderen wordt gepresenteerd werd met de grootste zorg samengesteld. Ze wordt ook regelmatig nagezien. Indien U opmerkingen heeft, fouten ziet, aanvullende informatie hebt, enzovoort… contacteer ons dan via ons contactformulier. Wij zijn niet verantwoordelijk voor mogelijks foutieve of onvolledige informatie.