Historische sitesOorlog & Vrede

De Geuzen… (Steenvoorde, Heuvelland)

Een stukje belangrijke “Vaderlandsche”, zeg maar Vlaamse, geschiedenis speelde zich af niet ver van Hostellerie Kemmelberg **** (de initiatiefnemer van deze webstek www.top.vlaanderen) : namelijk in Steenvoorde (nu Frans-Vlaanderen). Steenvoorde ligt in het Houtland en grenst aan de Vlaamse gemeente Watou.

Zondag 5 februari 2023 ook de zesde aflevering van de populaire TV-reeks “Het verhaal van Vlaanderen” van Tom Waes op Canvas gezien? Centraal stonden de beeldenstorm en de rol die een hoedenmaker, een zekere Sebastiaan Matte uit Ieper, en Steenvoorde er in speelden. De hoedenmaker werd op zijn preken beschermd door hagen van “Geuzen“, vandaar dat men spreekt over “hagenpreken“. Toehoorders van zijn preek in Steenvoorde trokken naar de Sint-Laurentiuskapel van het klooster der paters karmelieten net buiten de stad en sloegen daar, onder leiding van predikant Jacob de Buyzere, de kerkbeelden stuk: de beeldenstorm was begonnen! We zeggen en schrijven 10 augustus 1566, meer dan 450 jaar geleden dus.

Nu we het toch hebben over de geuzen en hun beeldenstorm. Kennen jullie het verhaal van de 3 geestelijken die in 1568 werden vermoord? Op de interessante webstek HistoryFiles lezen we hierover het volgende: “Begin januari 1568 worden de kerken van o.a. Reningelst, Dranouter, Kemmel en Nieuwkerke geplunderd en de inboedel vernield of in brand gestoken. De pastoor, de kapelaan en de geestelijke koster van Reningelst worden gevangengenomen, verminkt, gemarteld en op een afschuwelijke wijze vermoord door enkele bosgeuzen. Enkele dagen later worden hun bevroren lichamen gevonden te Nieuwkerke op de meest waarschijnlijke plaats van de marteldood, toen midden in de bossen. Ze worden begraven in de kerk van Nieuwkerke. Pas in april 1923 worden de stoffelijke resten van de vermoorden herontdekt onder de kerkvloer en in 1928 bouwt de toenmalige pastoor Gustaaf Lamerant de monumentale kruistombe op de plaats waar hun resten eerst werden teruggevonden.“.

Ook in de Eikelstraat staat een kruisbeeld opgesteld ter nagedachtenis van de 3 vermoorde “pasters”.

In de Sint-Jan-Baptistkerk van Dranouter hangt een werk van Peter Soenen, een missionaris van Scheut. Het werd in 1947 geschilderd en gaat over… jawel, over die 3 “vermoorde” priesters. Hieronder een zwart-wit opname die wij er van maakten.

In de Sint Vedastuskerk van Reningelst worden kootjes tentoon gesteld van de 3 vermoorde geestelijken:

Vingerkootjes van de 3 vermoorde geestelijken van Reningelst (Sint Vedastuskerk).
Vingerkootjes van de 3 vermoorde geestelijken van Reningelst (Sint Vedastuskerk, Reningelst).

Wist je… dat de term “geus” eigenlijk uit het Frans komt: ‘gueux‘ betekent armoezaaier of dief.
Wist je… dat er een échte Geuzenwandeling rond Nieuwkerke (Heuvelland) bestaat ? Doen! Zie onder andere https://www.visitwestvlaanderen.be/geuzenwandelroute .
Wist je… dat er zelfs een Geuzenproject bestaat? Zie https://www.geuzenproject.be/ van vzw Geuzenproject Nieuwkerke. Deze webstek geeft mooie overzichten en bevat talrijke illustraties over het leven in onze contreien in de 16e eeuw (jaren 1502 tot 1609 om exact te zijn). Wel jammer dat de illustraties van hun “Virtuele Museum” niet in wat groter formaat kunnen worden bekeken. Sowieso toch een interessante informatiebron.
Wist je… dat er zelfs mensen zijn die vertellen dat er in Steenvoorde een échte protestantse tempel stond?

Tip 1: Laat niet na om de Steenmeulen en haar ruraal museum van Terdegem te bezoeken. Deze liggen maar een paar kilometer van het centrum van Steenvoorde verwijderd.

Tip 2: Ben je daar toch in de buurt, bezoek Cassel en zeker de mooie tuinen van het Wouwenberghof.

Tip 3: Wil je nog meer weten over de ontstaansgeschiedenis van Frans-Vlaanderen: bezoek dan de Maison de la Bataille 1677 in Noordpene.

Tip 4: Hotel en restaurant Hostellerie Kemmelberg **** is uitstekend gelegen om deze regio en haar rijke geschiedenis te ontdekken. 😉

Aanduiding op de kaart van Top.Vlaanderen.
Aanduiding op Google Maps.
Officiële webstek van Steenvoorde.
Achtergrondinformatie over de bosgeuzen van Heuvelland op HistoryFiles.
Artikel “1568-2018 3 Martelaars van Reningelst” (Daniël Masure, PDF bestand)
Pagina over de reeks “Het Verhaal van Vlaanderen” met Tom Waes (VRT Canvas).
– Link naar de 6e aflevering “Hoe geraak ik in de hemel?.
Wikpedia-pagina over Sebastiaan Matte.
Wikipedia pagina over Steenvoorde.
Wikipedia pagina over de Beeldenstorm.

De weg naar Steenvoorde staat heel goed aangeduid. 😉
Toestand na een storm, foto van 11 juli 2022.

Wij gebruiken cookies op onze website.

Bevestig dit als u onze tracking cookies accepteert. U kunt de tracking ook weigeren, zodat u onze website kunt blijven bezoeken zonder gegevens naar services van derden te sturen.